Wij hadden malkander zo lief

Patrick Bernauw - Twee koningskinderen

Ellie Vervotte – 1NE VS 1

Twee koningskinderen is het tijdloze verhaal van twee jonge geliefden die niet bij elkaar kunnen komen. Licht gebaseerd op het toneelstuk La princesse Madeleine van Maurice Maeterlinck schrijft Patrick Bernauw een meesterwerk in poëtische stijl en van unieke aard. Een korte review.

Unieke stijl

“Was ik een Montague, dan was jij een Capulet, Eva.” Met deze woorden begint het aangrijpende verhaal van Jasper en Eva, twee koningskinderen die in een toekomstige, angstaanjagend realistische tijd door een familievete van elkaar gescheiden worden. Zij hebben elkaar zo lief, maar kunnen niet bij elkaar komen: het water is veel te diep. Net als in het middeleeuwse lied over de twee koningskinderen Hero en Leander (meer info op http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/middeleeuwen/tekst/lgme033.html) symboliseert een diepe rivier de grens tussen de twee geliefden. Deze metafoor typeert de unieke, poëtische stijl waarin het boek geschreven is: het verhaal is doorspekt met romantische vergelijkingen. Ook herhalingen zijn erg aanwezig. Enkele voorbeelden hiervan zijn onder andere de constante verwijzing naar de diepe rivier en de beschrijving van de hoofdpersonages, Jonas en Eva: “Ik was een kind van de Oude Tijd. Jij werd geboren na de ramp, Eva, jij was een kind van de Nieuwe Tijd.”

Wat hier ook opvalt, is het bijzondere vertelperspectief. Het verhaal wordt van begin tot eind verteld door Jonas, die na Eva’s dood met een oude schrijfmachine hun hele historie op papier vereeuwigt. Hij richt zich in zijn schrijven tot Eva en gebruikt bijgevolg de jij-vorm. De naam van zijn geliefde herhaalt hij waar hij kan, wat de romantiek van het verhaal nog versterkt. Een stilistische voltreffer die er voor zorgt dat de lezer wordt meegesleurd in het verhaal.

Razend realistisch

Vervolgens wil ik graag wijzen op het verbluffende realisme van Twee koningskinderen, dat tot nadenken stemt. Naast een pakkende vertelling brengt Bernauw ons ook de onderliggende boodschap dat de mensheid stilaan haar eigen ondergang bevordert. De personages bevinden zich in het duistere tijdperk na de Ramp, die symbool staat voor de samenloop van alle problemen die onze wereld de afgelopen jaren hebben getroffen, zoals milieuverontreiniging, klimaatverandering en kernafval. Nadat de wereld verwoest is en de grote meerderheid van de mensen zijn overleden aan ziektes, valt de kleine groep van overlevenden terug op de simpele, maar harde principes van survival. Jonge, vruchtbare vrouwen zijn zeldzaam en Eva is amper vijftien wanneer ze aan Jonas wordt uitgehuwelijkt en een kind van hem krijgt. De 21^ste-eeuwse standaard die voorschrijft dat een meisje onder de zestien niet seksueel volwassen is, bestaat niet meer, net als materialisme en rechtspraak. Wetten en regels worden sterk vereenvoudigd en het niet naleven ervan wordt niet of nauwelijks bestraft - zo heerst er op straat het recht van de sterkste. Alfabetisme is geen vanzelfsprekendheid meer: Eva kan niet lezen, en er is ook niemand die dit van haar verwacht.

Twee koningskinderen is zeker een aanrader voor elke literatuurliefhebber die van een mooi liefdesverhaal houdt. Een poëtische parel vol karakter, zowel fascinerend als verontrustend, vooral omdat het donkere verhaal van Jasper en Eva weleens onze toekomst zou kunnen zijn.

Bibliografie

Bernauw, P. (2002). Twee koningskinderen. Leuven: Davidsfonds Uitgeverij.

Lied van de twee koningskinderen. (sd). Opgehaald van Literatuugeschiedenis.nl.

J.J.A. Mooij, ‘De motivering van literaire waardeoordelen.’ In: J.J.A. Mooij, Tekst en lezer. Opstellen over algemene problemen van de literatuurstudie. Athenaeum - Polak & Van Gennep, Amsterdam 1979, p. 253-278.

Schouten, L. (sd). Twee koningskinderen.